Rotator Cuff (Manşet) Yırtıkları Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Nasıldır?

Sporcuların en büyük korkularından bir tanesi şüphesiz sakatlıklardan. Vücudun neresinde olursa olsun herhangi bir sakatlık moralimizi bozmaya yetebilir. Spor yaparken birçok sakatlık istirahat , ilaçlar ve germe egzersizleriyle toparlayabilmektedir. Bazı sakatlıklar var ki bunların tedavisi ancak ve ancak ameliyatla ola bilmektedir. Omuz sakatlıkları sporcuların korkulu rüyalarındandır. Omuz bölgesi neden bu kadar tehlikelidir. Omuz sakatlıklarını neden ciddiye almalıyız ve En sıkıntılı Omuz Sakatlıklarından olan Rotator Cuff Yırtıklarının nedeni teşhisi ve tedavisini irdeliyelim.




Omuz bölgesi anatomik olarak çok geniş hareket açıklığı olan eklemler tarafından yeterince korunaklı olmayan bu nedenlede o bölgeyi desteklemek, hareket açıklığını sağlamak ve bağları güçlü tutabilmek için yer alan kıkırdak ve tendon destekleriyle vücudun en komplike eklem yapısına sahiptir. Bu eklem 3 adet kemikten oluşur. Bu kemikler birbirine bağlar, kaslar ve tendonlar yardımıyla bağlanır.

Omuz eklemini biraz tanıdıktan sonra gelelim Rotator Cuff Nedir? Rotator Cuff Sendromu? Rotator Cuff Yırtıkları nasıl olur ve tedavisi nedir?

Rotator cuff Nedir? Humerus (şekilde gözüken üst kol kemiği)kemiğinin üst ucundaki omuz eklemini yapan baş kısmını çepeçevre saran kas ve tendonlardan oluşan bir yapıdır. Rotator Cuff Ne İşe Yarar? Rotator Cuff Omuz eklemini yerinde tutar onu destekler ve omuzun içe ve dışa dönüş hareketlerini sağlıklı bir şekilde yaptırır. Rotator cuff yırtığı gençlerde veya sporcularda ani bir hareket ile oluşabileceği gibi, zaman içinde tekrarlayıcı kolun baş seviyesinin üzerindeki hareketlerde zamanla aşınarak gelişebilir. Rotator Cuff yırtıkları tam yırtık ya da kısmi (parsiyel) yırtık olarak gelişebilir. Şimdi Rotator Cuff yırtıklarının belirtileri ve bulguları neler bir göz atalım.

Rotator Cuff Yırtığının Belirti ve Bulguları

- Başüstüne doğru yaptığımız omuz hareketlerinde daha fazla  ve can yakıcı olmak üzere tekrarlayıcı, devamlı bir omuz ağrısı.
- Sakatlık bulunan omuz bölgesine doğru yattığımızda şiddetli ağrı o tarafamıza doğru yatmamızı engeller.
- Rotator Cuff bölgesindeki zedelenmeye bağlı o kolumuzu verimli kullanamadığımız için o kolumuzda güçsüzlük hissi.
- Omuz hareketlerinde kısıtlılık ve omuz hareketleri sırasında tıkırtılar , klik sesleri gelmesi.
- Genellikle hastalar rahatsızlığın başlamasına neden olduğunu düşündükleri bir olay tanımlarlar. Ağır birşey kaldırma veya kolu aşırı derecede zorlama gibi.

Rotator Cuff için Risk Faktörleri Nelerdir?

- Baş üzerinde yapılan zorlayıcı ve tekrarlayıcı tarzda hareketler
- Fırlatma sporları, tavan boyama gibi, basketbol, fitness
- Aşırı güç kullanma zorlama, omuz üzerine yüksekten düşme
- Yaşlanmaya bağlı eklemlerde, kaslarda ve tendonlarda dejenerasyon.
- Rotator manşetin bulunduğu aralıkta daralma.
- Rotator manşetin akromion denilen çıkıntının altındaki yüzey tarafından zedelenmesi

Rotator Cuff Teşhisi Nasıl Olur?

Rotator Cuff Yırtığı Belirti ve Bulgarınız varsa eğer Ortopedi Uzmanına veya FTR Uzmanına başvurmanız gerekmektedir. Şikayetleriniz, hastalığın gelişme öyküsü ve belirtiler ve bulguların ardından belirli manevraların yapılmasıyla yani dikkatli bir muayene ile önemli ölçüde fikir sahibi olunabilir. Röntgen incelemesi kemik kaynaklı bulguların tesbitinde yararlıdır Röntgenler kas dokusu ve tendonlar hakkında bilgi sahibi olmak zordur. Ancak Rotator Manşetin direkt izlenebildiği MR ve ultrasonografi gibi tetkikler ile genellikle kesin tanı konulabilir ve tedavinin planlanması için gereklidir.

Rotator Cuff Yırtıkları Tedavisi

Rotator Cuff yırtıkları 2 şekilde meydana gelir. Parsiyel (tam olmayan) veya tam yırtık biçiminde. Tendonun bütün kalınlığınca olmayan parsiyel yırtıklar cerrahi olmayan tedavi uygulanır ve genellikler Cerrahi olamayan tedaviye yanıt vermeyen parsiyel yırtıklar ve tam yırtıklarda mutlaka cerrahi tedavi uygulanır.
Rotator Cuff bölgesinde yırtık tam değilse (parsiyel yırtık) tedavide neler uygulanabilir bir göz atalım.
Dinlenme; yırtık tam değil ve aşırı kullanma nedeniyle gelişmişse yardımcı olabilir.
İlaç Tedavisi; Ağrı Kesiciler özellikle NSAİİ ve myelorelaksanlar kullanılabilir. Ağrının şiddetine göre krem, jel veya oral tabletler kullanılabilir.
Kuvvetlendirme ve germe ekzersizleri; Fizyoterapinin ana parçalarından biridir ve yapılması önerilir.
Açma-germe ve çok fazla zorlamadan o bölgeye yönelik kasları güçlendirmek için bazı hareketler yapılabilir.
Lokal Kortikosteroid enjeksiyonu; Sadece şiddetli ağrı durumunda yapılması uygundur çünkü çok sık uygulanması tendonu zayıflatıp tam yırtığa neden olabilmektedir.
Ultrason ise derin ısı verme özellikleri nedeniyle iyileşme sürecine yararlıdır o bölgedeki kan akışını hızlandırarak tedaviye katkı sağlar ve iyileşme sürecini hızlandırır.

Rotator Cuff Cerrahi Tedavisi:

Yukarıdaki yöntemlere cevap alınamayan parsiyel yırtıklar veya tam yırtıklar için birçok cerrahi tedavi seçeneği mevcuttur.Bu birçok ameliyat tekniğinin seçimine rotator manşetteki yaralanmanın büyüklüğü, yeri, nedenine bağlı olarak karar verilir.

Artroskopi; Omuz bölgesinden açılan 1 cm lik kesiden girilerek omuz eklemi ve çevre dokulara ait görüntülerin bir kamera aracılığıyla monitöre aktarılması ve yine mini aletlerle görüntü kullanılarak hastalığın ameliyatının yapılması prensibine dayanır. Artroskobik müdahale sırasında omuzdaki tesbit edilen diğer patolojilerinde düzeltilmesi şansı vardır.

Mini-açık tamir; artroskobi ile birlikte kullanılarak bir kaç santimetrelik küçük kesilerden tam yırtıkların tedavisinde kullanılır.

Açık tamir; Rotator Cuff ve Omuz Bölgesindeki çok ciddi olduğu vakalarda uygulanır. Burada doku transferi, tendon grefti uygulamaları yapılabilir.

Rehabilitasyon (fizyoterapi)

Tüm omuz ve diğer kas grubu hastalıklarında olduğu gibi rotator cuff yaralanmaları ardından normal fonksiyonlara dönüş biraz zaman alır. Cerrahi tedaviler sonrası bu zaman 4 - 6 ay veya daha uzun olabilir. Temel prensip eklem hareketlerini arttırıcı ve adele gücünü geliştirici hareketlerin yapılmasıdır. Açma-germe hareketleri ve küçük ağırlıklarla omuz bölgesini çalıştıracak şekilde o bölgeyi güçlendirmek tedaviyi hızlandıracaktır. Ameliyat kadar ameliyattan sonraki dönemde bir o kadar önemlidir. İyi ellerde yapılan cerrahi ve iyi bir fizyoterapi programı sonrası % 100 e yakın tedavi sağlanmış olur.

Rotator Cuff Tedavisi Videosu:  Rotator Cuff Hareketlerine birlikte bakalım...